Self-realisation and culture

It may be because of my current environment and circle of acquaintances but it seems to me like near half of people my age these days does something or other with art - music, photography, painting, writing, games and clothes making and other forms of cultural expression. My dad thinks it is because self-realisation is emphasised so much in today's neoliberal society. That folds back on one of my earlier posts, self-realisation being just another aspect of the emphasis on the malleability of the individual. It's the idea that you should live up to the full potential of your creativity and ability.

Churchills inzicht

Er is best veel onderzoek waaruit blijkt dat een of andere oplossing voor een bepaald maatschappelijk probleem de beste zou zijn. Veel van die oplossingen zouden echter moeilijk in te voeren zijn vanwege onbegrip en opstand van het volk

• De EU-grondwet
• D'66 huizenmarktoplossing
• moedertaalonderwijs voor afrikaanse stammen (onder voorbehoud)
• natuurbehoudmaatregelen

Echter om het dan aan het volk op te leggen ondanks de opstand kan per definitie niet in een democratische rechtsstaat. Betekent dat dat democratie een suboptimaal systeem is?

Winston Churchill quote:

Democracy is the worst form of government except all those other forms that have been tried.

Nog een (zonder bron):

The greatest argument against democracy is a five minute conversation with the average voter. 

Explaining what social inclusion has to do with mental health

Social exclusion is seen as both one of the drivers and one as the consequences of mental health problems, logically leading to vicious spirals. As a crude example, say someone has a relationship breakdown. They could be depressed and anxious as a result and lose their job, leading to debt, leading to housing problems, leading to low self-esteem and anxiety as well as the obvious perks of being homeless.

I have to catch up on a report for the internship I did between August and December last year for MindWise Mental Health. The main question of the report is what could be done to involve mentally ill people, or "service users" in MindWise terminology, in political decision-making. I'll keep track of my progress here as it's an opportunity to start writing and to break the question down in small pieces - I'm already really noticing the difference to my writing habits. In this post then I will further elaborate on social exclusion, in a/the next one perhaps on political in- and exclusion which is related but more narrowed down.

What makes the link between social inclusion and mental health problems really interesting is that it may be the key to understanding how come mental illness occurs much more in more deprived parts of society. (I think John Read makes the case for this really well in the book he wrote with Loren Mosher and Richard Bentall but I can't find it online to link it here. Here's a review though)

The definition of social exclusion seems pretty clear-cut to me but as with all things in Politics, really, it is an essentially contested concept (because politicians tend to bend and stretch language so it justifies their political decisions. Often intentionally. In this case, some argue talking about social exclusion became popular in politics because it was more acceptable, less inciting than talking about poverty.)

The definition in this report seems to take the contestedness of the concept into account:

The Social Exclusion Unit has always adopted a flexible and pragmatic definition of social exclusion as "what can happen when people or areas suffer from a combination of linked and mutually reinforcing problems".

The definition in the Wikipedia summary for Social Exclusion is perhaps less flexible but easier to understand:

Social exclusion refers to processes in which individuals or entire communities of people are systematically blocked from rights, opportunities and resources (e.g. housing, employment, healthcare, civic engagement, democratic participation and due process) that are normally available to members of society and which are key to social integration.

 I wanted to explain why mentally ill people especially have problems with social exclusion and what further consequences it can have for the people themselves and I have a number of tabs open with reports to read that will help me say it, but I think I explained at least part of that pretty well in the first paragraph; there is a cycle of opportunities that you can only grasp if you have certain other things sorted in your life, for which yet other things need to be in place.

Another big part of it is the stigma associated with mental health. At one hand actual discrimination from potential employers and from the community altogether will stop a person with mental health problems from reintegrating, at the other hand the fear of these things happening will make a service user want to stay in the relative comfort of the service. It will also serve as an obstacle to building up trust and self-esteem. Media contribute to the stigma as mental illness is often only mentioned in relation to crime, e.g. after a murder people will try to prove that the suspect was delusional.

This report further says that lack of clear responsibility and bad cooperation between different mental health organisations also don't help to prevent social exclusion.

Meat cleaver media

Remarkable: I read a Dutch newspaper article from 23 May and it explains how the woolwich meat cleaver murder suspects stuck around for 20 minutes after it happened, waiting for the police, asking bystanders to take pictures, and explaining their motives (they did it to ask attention for the muslims killed by British soldiers in Afghanistan). I heard nothing about their motives on the UTV news except that they were crazy radicals, possibly influenced by a controversial imam. News focused on the personal story of the soldier and his family.

What I'm surprised about is the huge difference between reporting style in the Netherlands and the UK. I'm guessing the UK media did not want to give the killers what they wanted i.e. attention. It would be in line with Thatcher's line on terrorism during the Troubles: do not give the terrorists an inch, as it will encourage other people to consider violence a valid/succesful way of asking attention for a case.

I'm wondering about the cultural differences this indicates though - how come it is normal openly to discuss suspect motives in the Netherlands? They did so when Mohamed B. killed Theo van Gogh (A lot of people said that "to be fair, van Gogh did make a habit of calling muslims goat fuckers".) Maybe it is because people haven't experienced sustained campaigns of terrorism here yet. Then again, that could be correlated: maybe there is more space for alternative opinions, meaning less people resort to terrorism.

Edit: the Daily Telegraph article actually does transscribe what the suspect says in the video.

Liberalisme en individualisme

Bijna uit: De utopie van de vrije markt van Hans Achterhuis, over de ideologie van het neoliberalisme. Het leest makkelijk weg en ik leer een hoop, wat natuurlijk grappig is omdat ik net mijn derde jaar van de studie politiek heb afgesloten en je zou verwachten dat bepaalde dingen al de revue hadden gepasseerd. Met name over de ideeën van Smith, Keynes, Friedman en Hayek wist ik nog weinig. Het is leuk om te merken hoe bij het lezen van zo'n boek een heel stel begrippen een plek vindt in mijn referentiekader - zoals wanneer je een nieuw woord leert en het ineens overal tegenkomt.

Martijntje linkte me een artikel: Nog steeds aan de papfles: Twintigers vinden het goede leven moeilijk, door Marijke de Vries en Birte Schohaus. Het claimt dat twintigers van nu van huis uit hoge verwachtingen van zichzelf hebben meegekregen en moeite hebben die waar te maken in een competitieve maatschappij met bovendien een economische crisis. (Ik vertelde hierover aan Annabel en Ryan en hij dacht meteen aan de Quarter-Life Crisis, maar als je het artikel mag geloven is dat een wellicht gerelateerd, doch ander probleem. Dat gaat over twintigers in het algemeen en dit specifiek over twintigers van nu.) Het interessantste stukje uit het artikel vond ik dit:

Het probleem ligt geworteld in onze neoliberale maatschappij: 'Opvoedingsidealen komen niet uit de lucht vallen. De verwachtingen en angsten van ouders zijn afkomstig uit de cultuur waarin ze leven.'
Tegenwoordig is dat het neoliberale model, waarin de moderne illusie heerst dat de mens maakbaar is. 'Daardoor wordt elk kind een project op zich, dat tot een topniveau ontwikkeld moet worden. Eerst door zijn ouders, daarna door zichzelf.' Het 'neoliberale narratief' impliceert een 'universeel egoïsme', zegt hij. Je moet er komen en de ander is sowieso een concurrent. Dat betekent ook dat je het aan jezelf te wijten hebt als je het niet haalt. 'De onvermijdelijke keerzijde hiervan is een groeiende groep mensen die zich mislukt voelt.'

Er worden hier een paar links gelegd tussen enerzijds neoliberalisme en anderzijds maakbaarheid, competitiviteit en individualisme. Die laatste vond ik met name interessant. Het klinkt nogal logisch dat er een link tussen kapitalisme en individualisme zou zijn - er is meer keuzevrijheid en daarmee meer druk om je eigen persoonlijkheid te benadrukken. Het idee dat je voor je naasten moet zorgen is door het neoliberalisme overboord gedaan en ingeruild voor het idee dat iedereen gelijke kansen heeft om voor zijn eigen geld te werken en dat het beter is om mensen aan te moedigen zichzelf te ontwikkelen, dan ze (overheids)steun te geven. Onafhankelijkheid en persoonlijke creativiteit staan hoog in het vaandel.

Wikipedia definieert individualisme als een ideologie die de nadruk legt op onafhankelijkheid, individueel belang boven groeps- of staatsverband, en verwerkelijking van je eigen doelen. Het wordt expliciet in verband gebracht met liberalisme, gedefinieerd als "persoonlijke vrijheid". Dat neigt naar een tautologie. De betekenis van liberalisme die hier wordt gegeven wijkt nogal af van die gehanteerd door Achterhuis, die het behandelt als het idee dat de markt vrij moet zijn. Neoliberalisme gaat nog verder dan "klassiek" liberalisme, door te stipuleren dat naast traditionele handel ook het lot van zorg, onderwijs, het bankwezen en bijvoorbeeld watervoorzieningen door marktprocessen moet worden bepaald.

Voorheen heb ik individualisme voornamelijk als een soort maatschappelijke variabele begrepen; als maatschappij kan je meer of minder individualistisch of gemeenschappelijk zijn. Als indicator daarvan moeten we kijken naar de eenheid op basis waarvan rechten worden toegekend - bijv. mensenrechten zijn voor individuele personen, minderheden in Oost-Europa vragen om groepsrechten. Verder kunnen we wellicht kijken naar afhankelijkheidsstructuren; hoeveel man telt een gemeenschap die voor zijn eigen behoeften kan zorgen, hoe ingewikkeld is de onderlinge arbeidsverdeling? Waar een dorp geheel in zijn eigen behoeften kan voorzien zou je van gemeenschappelijkheid kunnen spreken, op nationale schaal echter is het onmogelijk alle andere leden van de gemeenschap te kennen en wordt het dus individualisme. Als grens is misschien Dunbars getal handig? Ik weet echter niet zeker waar deze definitie handig voor zou zijn, of hij wat toevoegt.

Deze blogpost gaf me het idee om zelf een weblog te beginnen omdat ik het goed vond dat hij niet al te moeilijk deed met het onderbouwen van zijn theorie maar gewoon wat theorieën opdiste die retorisch wel goed klinken (al hebben ze analytisch bar weinig om het lijf). Hij claimt dat leden van de bovenklasse meer gemeenschap hebben dan de onder- en lagere middenklasse, die door de ideologie van het individualisme verdeeld raken waardoor ze makkelijker onder de duim te houden zijn. De gemeenschap van de hogere klassen bestaat volgens de schrijver uit "de juiste mensen kennen":

Knowing the right people, joining the right clubs, living in the right (gated) communities, gets you into the right schools, which gets you into the right jobs and the right marriages, and so on. 

 Het wordt dus gesuggereerd dat je geen gemeenschap hebt als je niet de beste baantjes en de beste huizen kan krijgen. Het ontgaat de schrijver blijkbaar dat hetzelfde mechanisme in de lagere klassen plaatsvindt; in de kerk, op school, in je familie en op je werk kom je mensen en kansen tegen die tot volgende mogelijkheden leiden, al zijn dat dan niet altijd topbanen of huwelijken met sterren. Hij ageert dus eigenlijk tegen ongelijke kansen en ongelijke verdeling van kapitaal, maar ik denk dat hij de uitleg daarvan in de verkeerde hoek zoekt.

Dit artikel vond ik ook goed. Het is geschreven voor Occupy Sydney en er wordt uitgelegd waarom individualisme geen bruikbare ideologie is voor de Occupybeweging, namelijk omdat het deel uitmaakt van de visie van "de 1%". De ideologie begon volgens het artikel tegelijkertijd met kapitalisme, en ging inderdaad om vrijheid: "In the market, everyone is free to make their own decision about what to buy and sell, without any outside input". Deze vrijheid blijkt echter een illusie, omdat het startpunt niet voor iedereen gelijk is en dus kunnen de haves de have-nots uitbuiten. Wat me stoort aan deze uitleg echter, en ook aan het hiervoor genoemde artikel, is hoezeer er een bewuste intentie om uit te buiten en te onderdrukken aan de hogere klassen wordt toegeschreven. Dat is een grote groep die ten eerste niet duidelijk politiek georganiseerd is (wellicht in politieke partijen die overwegend het belang van rijke mensen steunen, maar die sluiten mensen uit lagere klassen niet of niet expliciet buiten) en die ten tweede niet uitsluitend uit slechteriken bestaat. Ik volg met veel plezier Joris Luyendijks columns over de City, en wat eruit naar voren schijnt te komen is dat maar weinig bankiers expres geld zwartmaken of expres onverantwoordelijke risico's nemen. Veel van de mensen die hij interviewt zien zichzelf vooral als radertjes in een groot, ondoorzichtig systeem, en ze leggen uit hoe dat systeem verleidt tot zelfverrijking en het nemen van risico's.

Tot zover de beschouwing. Conclusies: liberalisme breder is dan ik had gedacht, en individualisme heeft zich nog niet als bruikbaar idee bewezen.

Essay: Monolingualism explained from a historical institutionalist perspective.

At the start of the twentieth century it was considered popular wisdom that all nations should be entitled to a state of their own, in which government was conducted in the nation's own language. A hundred years and some of history's most heinous wars later, the ideology of the nation-state has lost a lot of its appeal and so has the doctrine of monolingualism. Scholars and politicians alike are starting to realise that there are actually very few monolingual states (Spolsky 2004:61); that the traditional distinction between languages and dialects is often based on power relations rather than solid linguistics (Barfield 1997); that it is often unclear which ethnic group has the most legitimate claim to a particular territory and thus which language 'ought' to be the official one in that area (De Schutter 2008:111). However, despite these new insights the nation-state ideology is still thriving and countries are still implementing new legislation to ensure the dominant status of their language.

The first part of this essay will consist of a brief discussion of the befenits and disadvantages of the monolingual state, which demonstrates that it is based on an ideology and it is not necessarily the best solution. In the second part, a historical institutionalist theory is used to shed light on why states nevertheless keep pursuing the linguistic territoriality principle. The prevalence of nationalism and the connected monolingualism is explained as the result of an increasing returns process.

Click to read more

Plastic soep en productiviteit

Hoe meer ik leer, hoe moeilijker het wordt om erover te schrijven. Dat komt denk ik doordat ik me er steeds beter van bewust ben hoe ingewikkeld zaken eigenlijk liggen en hoe relatief weinig ik van het complete beeld begrijp. Het "complete beeld" blijkt niet compleet, niet groot genoeg en niet gedetailleerd genoeg te zijn en is bovendien via een bevooroordeelde onderzoeksmethode verkregen. Hoe kan ik het dan nog verantwoorden om iets te beweren waar ik maar een half idee over heb?

De fout in die redenering is echter dat ik zo veel te veel gewicht aan schrijven verbindt; als alles wat men schrijft verdedigbaar en zinvol moet zijn en de waarheid moet benaderen, zou men nooit wat kunnen schrijven. Het is ook een kwestie van zelfvertrouwen en een realistische kijk op hoeveel grip op hun onderwerp andere (publicerende) schrijvers denken te hebben.

Schrijven over academische onderwerpen is momenteel echter het doel van mijn bestaan; het is waar mijn ouders en de regering me voor financiëren. Quote, gehoord van allebei mijn ouders in verrassende eensgezindheid, over goede cijfers halen: "Het is het enige wat je nu moet". Maar ik lees vooral heel veel, waarvan ik in theorie wel leer maar dat valt moeilijk te beoordelen zonder dat ik ook schrijf; en de ideeën die ik leer waar ik niet over schrijf vergeet ik weer half of ik vind ze later moeilijk samen te vatten. Ik merk, bovendien, dat ik ideeën beter kan ontwikkelen als ik aan het schrijven ben.

Aldus na het uitproberen van verschillende technieken voor het verhogen van productiviteit en efficiëntie (waarover in een volgende post meer) nu teruggekeerd naar een gewaardeerde oude hobby, het bloggen. Ik ben er destijds niet geheel bewust mee gestopt (wel met de weblog over Amerika, omdat we terugkwamen, maar niet met die over poëzie en eten). Het gevoel bekroop me hoe langer hoe meer dat ik vooral veel onzin schreef. Maar dat blijkt nu juist de sleutel! Uit de veelheid aan amateuristische nonsens rijst (op den duur) (hopelijk) het meesterschap, of het zit er verdund overal een beetje in zoals de plasticdeeltjes in de oceaan.

Zie hier een uitgebreide apologie (waarom was dat nodig?) voor het beginnen van een nieuwe weblog ter al uwer vermaak. Verwachte onderwerpen: sociale wetenschappen, voornamelijk taalkunde en politiek; levenslessen en ruimtelijke vormgeving. Ik wil ook recensies posten van boeken en artikelen die ik lees (niet alle, want dat is zo ambitieus) en ik ga essays posten die ik voor mijn studie schrijf.